Een serieus spelletje eerlijk verdelen

Want de vraag naar betaalbare woningen is groter dan het aanbod. Ook voor mensen die geen ondersteuning nodig hebben. Om die schaarste eerlijk te verdelen zijn er dus heldere keuzes nodig. En samenwerking om tot een eerlijke en evenwichtige verdeling te komen over gemeentes.

Hoeveel mensen kun je een woonplek bieden?

De provincie Overijssel schakelde ons in om dit verdelingsvraagstuk aan te snijden en een gestructureerd gesprek te begeleiden met de gemeenten. De startvragen zijn niet per se ingewikkeld: bij welke groep ligt in jouw gemeente de focus? Hoeveel mensen zou je kunnen plaatsen op basis van de reële vraag? Hoe kun je het aanbod groter maken? Wat het wél ingewikkeld maakt, is de complexiteit van de opgave. De serious game helpt die complexiteit in beeld te brengen. Het is ook een manier om alle belangen op tafel te krijgen en begrip te kweken voor elkaars standpunten. Door woningcorporaties, welzijn- en zorgorganisaties actief te betrekken, verbreedt het perspectief. Zo lukt het om de bouwstenen te vinden voor regionale afspraken.

Bankslapers tellen niet mee als dakloze

De huisvesting van statushouders is voortdurend in het nieuws en dat leidt de aandacht af van de andere groepen waar het om gaat: ouderen met een zorgvraag, mensen die uit de ggz komen en zelfstandig verder kunnen met begeleiding, mensen met een urgentieverklaring, daklozen die een vorm van ondersteuning nodig hebben om weer te participeren. Wat het nog wat lastiger maakt: de omvang van de groep is niet bekend. Alleen daklozen tussen de 18 en 65 jaar die gebruik maken van de opvang worden geteld. Niet de zogenaamde bankslapers die hun woonplek kwijt zijn en van logeerplek naar logeerplek verkassen. Er zijn ook vrouwen die noodgedwongen (met hun kinderen) bij een gewelddadige partner blijven, omdat ze geen kant op kunnen. Ook zij worden nergens geteld.

Niet meteen in discussie

Zo liggen er tal van dilemma’s die allemaal voer voor discussie opleveren. In het proces gaat het er echter om eerst alleen toelichting te geven. Andere partijen, zoals de woningcorporatie en zorg en welzijn pitchen wat er volgens hen nodig is en wat ze zien gebeuren in de wijken. Waar zitten spanningen, waarover leven zorgen? Vertragen en het discussiëren en onderhandelen uitstellen, maakt het perspectief breder en vergroot de ruimte om met creatieve oplossingen te komen die anders niet bedacht waren. Een wijk wordt er niet beter op als alle mensen uit een aandachtsgroep in dezelfde wijk, in dezelfde grote flat terechtkomen. Maar als je nou eens eengezinswoningen gaat splitsen? Bewoners beter over een buurt kunt spreiden?

Het gaat om mensen

Uiteindelijk gaat het niet om een verdelingsvraagstuk, maar om het omzien naar mensen die het, vaak tijdelijk, niet op eigen kracht kunnen. Maar met een zetje, een vorm van begeleiding en een prettige buurt hun talenten weer aan kunnen boren. Het gaat over een leefbare samenleving en veerkrachtige wijken.

Deze opdracht past in het landelijke programma ‘Een thuis voor iedereen’. Spectrum voerde deze opdracht uit voor de provincie Overijssel in samenwerking met Companen.