Geen nieuw geld, maar ander geld

Het liep een beetje stroef, het gesprek dat ik laatst voerde met een gemeente over mijn project Jong & Meer. Ik snapte het niet goed, want dit project is naar mijn bescheiden mening een prachtige invulling van de maatschappelijke diensttijd. Pas buiten op de stoep, als we nog een poos napraten, begrijp ik de onderstroom: het gaat niet om het project, maar de weerstand om met extra geld over de brug te komen. 
Nou, daar heb ik wel een antwoord op! Ik hoef geen nieuw geld, er is ander geld nodig. Geef me even tijd om het uit te leggen, want het is belangrijk.  

Jong & Meer is onze manier om invulling te geven aan de maatschappelijke diensttijd. De MDT is bedoeld als een kans voor jongeren om hun talenten te ontdekken, van betekenis te zijn, nieuwe mensen te ontmoeten en keuzes te maken voor de toekomst. Maar hoe richt je dat in? Onze insteek is: laat jongeren het zelf bedenken.
Vanaf 2018 waren we een van de proeftuinen voor het ministerie van VWS. Na een succesvolle afronding, mochten we vanaf het voorjaar 2020 verder als een van de MDT-organisaties van VWS. In acht gemeenten in Gelderland doen jongeren mee met het traject Jong & Meer. Het doel is om minimaal 600 jongeren te activeren in twee jaar tijd. De jongeren krijgen een training en gaan daarna aan de slag met het organiseren van activiteiten voor hun leefomgeving. 

Train de jongerenwerkers 

De jongeren zelf laten bepalen? ‘Dat doen we al’, zeggen jongerenwerkers altijd. ‘Wij luisteren naar jongeren en als zij wat willen, dan brengen we ze in contact met..., gaan we in gesprek met ....’  
Ja, op die manier luister je inderdaad naar jongeren, maar neem je ze ongemerkt nog zó veel uit handen. Je kunt daar veel verder in gaan; ‘gecontroleerd niets doen’ is echt een kunst, maar pas dan gaat het echt werken.
De neiging om toch aanbodgericht te werken, te helpen, even iets te regelen omdat je de contacten hebt, is diepgeworteld en hardnekkig. Willen helpen is namelijk een drijfveer van welzijnswerkers. De regie bij jongeren laten, vraagt een andere mindset die je opnieuw moet uitvinden en eigen maken. 

Jongeren nemen de regie 

Zeker nu geldt: geen feestjes, geen vuurwerk, geen carnaval, geen school. Er mag bijna niets en er moet heel veel. Als er straks wél weer wat mag, zitten jongeren niet te wachten op iemand die hun vertelt wat ze moeten doen. In Jong & Meer leren we jongeren om zelf te bepalen en bieden we ze met het Young Leadersprogramma ook de vaardigheden die ze nodig hebben om zelf te sturen: leiding nemen, rollen verdelen, omgaan met groepsdruk, samen besluiten nemen, organiseren, presenteren, feedback geven.  
Een jongerenwerker brengt een groep bij elkaar en maakt er zelf deel van uit om te faciliteren, de voortgang in de gaten te houden en zo nu en dan advocaat van de duivel te spelen. ‘Leg eens uit waarom dit zo’n goed idee is?’ en ‘Informeer eerst eens of je een vergunning nodig hebt voordat je dit plan al helemaal uitwerkt.’ 

Impact

In de praktijk blijkt de impact van de jongeren verder te reiken dan alleen het plan dat ze bedenken en uitvoeren. Omdat ze meer zichtbaar zijn, krijgen ze ook andere vragen. Om advies te geven of als denktank het perspectief van jongeren in te brengen: ‘wat vinden zij van jongeren en ziektekostenschulden’? Jawel, serieuze problematiek. Jongeren hebben namelijk steeds vaker problemen door een schuld bij de overheid. En dan is het belangrijk om het daar met jongeren over te hebben, in plaats van voor hen naar oplossingen te zoeken.

Het andere geld

De groep jongeren krijgt € 500 om een en ander voor elkaar te krijgen en daarbovenop komt de Young Leaderstraining. We gebruiken nu de regeling van ZonMw om in acht gemeenten een beweging op gang te brengen. Na twee jaar is de werkwijze van Jong & Meer ingebed. Als die financiering ophoudt, moet de gemeente dan naar de beurs grijpen en over de brug komen?
Nee, dat hoeft helemaal niet. En dit was het punt dat ik op de stoep van het gemeentehuis hartstochtelijk stond uit te leggen. Nieuw geld is niet nodig, als de gemeente en het welzijnswerk er anders naar gaan kijken.

Een project als Jong & Meer sluit naadloos aan op de opdracht van welzijn om jongeren te bereiken, te betrekken en te activeren. Zonder dat de jongerenwerker daar aan hoeft te sleuren. Ook activeren we jongeren die werkloos zijn, vroegtijdig van school gaan of om een andere reden kwetsbaar zijn. En dat past dus heel goed binnen de geldende begrotingen. Het zou helpen als gemeente en welzijnswerk veel meer in gesprek gaan met elkaar als samenwerkingspartners. En wat minder in de rol van opdrachtgever en opdrachtnemer.

Voor een gesprek op de stoep, online of aan tafel, kun je me altijd bereiken.

  • Leestijd 3 minuten
  • Publicatiedatum 02-03-2021
  • Thema Jeugd en jongeren
  • Type Blog
  • Auteur(s) Maaike Jeronimus