Zevenaar CO₂-neutraal: Dialoog met de samenleving

CO₂ is de grootste aanjager van de opwarming van de aarde. De rijksoverheid heeft gemeenten opgedragen om naar CO₂ neutraal toe te werken. Gemeente Zevenaar realiseert zich dat dit alleen lukt als ze inwoners actief betrekken. Daarom koos de gemeente voor een brede, open dialoog met de samenleving. Een traject dat Spectrum samen met Opiniepijlers heeft vormgegeven en uitgevoerd. 

De uitdaging

CO₂-neutraal worden is op zich al een hele opgave. Inwoners bij dit proces betrekken is een goede tweede. Hoe zorg je dat inwoners op een toegankelijke manier kunnen meepraten? Niet alleen de mensen die sowieso al geïnteresseerd en gemotiveerd zijn. En dan op zo’n manier dat inwoners zich gehoord voelen én gemotiveerd raken om zelf in actie te komen?  

De aanpak

Voor Spectrum en Opiniepijlers is het evident dat je voor het bereiken van diverse groepen inwoners het beste de straat op kan gaan om mensen live te spreken. Met de gespreksbus van Opiniepijlers bezochten we álle wijken en dorpen in de gemeente. We nodigden inwoners uit voor een kop koffie en een open gesprek aan de hand van een gestructureerde vragenlijst. Meer dan 1000 inwoners deelden hun ideeën, zorgen en wensen over verduurzaming. Ook bedrijven, dorpsraden, woningcorporaties en belangenorganisaties konden hun input geven. 

Na analyse van de straatgesprekken formuleerden de adviseurs van Spectrum per wijk en dorp de relevante thema’s. De vervolgvraag: hoe sluiten deze thema's aan bij de actuele gemeentelijke uitvoering? In verschillende dorpen en wijken zijn vervolgens verdiepende wijkbijeenkomsten georganiseerd. In Tolkamer leidde dit tot een bijeenkomst over vergroening en klimaatadaptatie. Via creatieve werkvormen werd met de input uit de straatgesprekken een verdiepingsslag gemaakt. Dit leverde mooie concrete ideeën op én een groep inwoners die actief wil meedenken én meedoen. 

Het resultaat

De resultaten uit de dialoog met inwoners zijn vastgelegd in dorpsagenda’s. Ze fungeren als routekaart waarmee dorp, wijk en gemeente samen gericht kunnen werken aan CO₂-neutraliteit. Door aan te sluiten bij thema's die lokaal leven in de dorpen en wijken, ontstaat beweging van onderop en worden kleine stappen mogelijk gemaakt. Met dit resultaat kan een vervolg op een ander thema worden opgestart. 

Er is ook nog iets anders geleerd tijdens dit traject. De gemeente moet niet alleen in dialoog met de inwoners, maar ook intern een goed gesprek aangaan. De verschillende domeinen weten niets van elkaars beleid en aanpak, ze weten elkaar op het juiste moment niet te vinden in de uitvoering en missen kansen om koppelingen te leggen bij en het betrekken van inwoners. 

Inwoners denken daarentegen wel integraal. Voor hen kan verduurzamen net zo urgent zijn als een parkeerprobleem. Om de inwoners mee te nemen, is het belangrijk om echt breed te luisteren en als gemeente zichtbaar te zijn in de dorpen en wijken. In onze gesprekken met de gemeente hebben we deze boodschap kunnen meegeven. Want bij grote, langdurige opgaven, zoals verduurzaming en CO₂-neutraliteit, heb je elkaar nodig. Een dialoog is een perfecte eerste stap om het echte gesprek op gang te brengen.